သွေးတိုးရောဂါ

ယေဘုယျအားဖြင့် သွေးပေါင်ချိန် ၁၄၀^၉ဝ နှင့်အထက်ရှိပါက သွေးတိုးရောဂါဟုသတ်မှတ်သည်။
သွေးတိုးရောဂါသည် အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ အသက်ကြီးသူများတွင် အကြောင်းရင်းခံ မရှိဘဲ သွေးတိုးရောဂါ ဖြစ်န်ိုင်ပြီး အသက်ငယ်သူများတွင် အခြားအကြောင်းရင်းခံတစ်ခုခုကြောင့် သွေးတိုးနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကျောက်ကပ်သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ ဟော်မုန်းဂလင်းရောဂါ၊    မွေးရာပါ    နှလုံးသွေးလွှတ်ကြောမကြီးကျဉ်းရောဂါနှင့်    ဆေးဝါးများ၏    ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကြောင့်     သွေးတိုးနိုင်ပါသည်။

သွေးတိုးရောဂါဖြစ်နိုင်သောအကြောင်းအရင်းများမှာ
•    အငန်၊   အဆီနှင့်   ဟင်းချိုမှုန့်   အစားများလွန်းခြင်း  
•    ဆီးချိုရောဂါရှိခြင်း
•    အဝလွန်ခြင်း  
•    မိဘမျိုးရိုးတွင်     သွေးတိုးရောဂါရှိခြင်း
•    ဆေးလိပ်၊  အရက်သောက်သုံးခြင်း  
•    ကျောက်ကပ်ရောဂါနှင့်     အခြားရောဂါများရှိခြင်း
•    အချို့ဆေးဝါးများသောက်သုံးနေခြင်း   (ဥပမာ-ပဋိသန္ဓေတားဆေးများ)  
•    စိတ်ဖိစီးမှုများခြင်း
•    ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်း  
•    ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်းခြင်း     စသည်တို့ဖြစ်သည်။

မှန်ကန်သော  သွေးပေါင်ချိန်အဖြေရရှိရန်အတွက်  သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းတာရာတွင် လိုက်နာသင့်သောအချက်များ
•    သွေးပေါင်မချိန်မီ    လူနာကို    တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်သောအခန်းတွင်    ၅မိနစ်ခန့်ထိုင်ပြီး    အနားယူစေရပါမည်။
•    သွေးပေါင်ချိန်မည့်    လက်မောင်းတွင်    တင်းကြပ်သောအဝတ်များ    မဝတ်ထားရပါ။
•    လက်မောင်းကို   နှလုံးနှင့်   တပြေးညီ   သက်တောင့်သက်သာ   အနေအထားမှာ    ရှိစေရပါမည်။
•    သွေးပေါင်ချိန်စက်    အသုံးပြုရာမှာလည်း    စံညွှန်းမီကောင်းမွန်သောစက်ကို    အသုံးပြုသင့်ပြီးသင့်တော်သော    လက်မောင်းပတ်    အရွယ်အစား ဖြစ်ရန်လည်း    လိုအပ်ပါသည်။
အန္တရာယ်ရှိသောလက္ခဏာများ
•    လေဖြတ်ခြင်း၊    လေဖြန်းခြင်း
•    နှလုံးကြီးခြင်းကြောင့်    အမောဖောက်လာခြင်း
•    နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းခြင်းကြောင့်     ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း
•    ခြေထောက်သွေးကြောများ    ကျဉ်းလာခြင်းကြောင့်    လမ်းလျှောက်စဉ်    ခြေထောက်ြွကက်သားများ  နာလာခြင်း
•    မျက်စိဆံခြည်မျှင်သွေးကြောများ     သွေးယိုစိမ့်ခြင်းနှင့်     မျက်စိအမြင်လွှာပျက်စီးခြင်းကြောင့်    အမြင်မှုန်ဝါးခြင်း
•    ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်းကြောင့်    ဆီးတွင်အနည်ပါခြင်း၊    ဆီးဆိပ်တက်ခြင်းနှင့်     ခြေထောက်ဖောရောင်ခြင်း
အထက်ပါ လက္ခဏာများဖြစ်ပေါ်လာပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းသို့ အမြန်ဆုံးသွားရောက် ပြသကုသမှုခံယူပါ။ သွေးတိုးရောဂါကုသခြင်း
သွေးတိုးရောဂါရှိပါက ဆေးဝါးနှင့်ကုသခြင်းအပြင် အောက်ပါ  အပြုအမူအနေအထိုင်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
•    သင့်တော်သော    ကိုယ်အလေးချိန်ရှှိိအောင်ထိန်းခြင်း    (ခန္ဓာကိုယ်အညွှန်းကိန်း    (ြြှု) ၁၈.၅    မှ    ၂၄.၉ ကီလိုဂရမ်^စတုရန်းမီတာ)
•    အသီးအနှံနှင့်    ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊    အဆီနည်းသော    နို့ထွက်ပစ္စည်းများ   စားသုံးခြင်း
•    ပြည့်ဝဆီ   (ဥပမာ   ဝက်ဆီ၊   အမဲဆီကဲ့သို့သော   တိရစ္ဆာန်မှရသောအဆီ၊   စားအုန်းဆီ၊   ပြန်ကြော်ဆီကဲ့သို့သော  ပုံပြောင်းဆီ)  ပါသော အစားအစာများ    ရှောင်ကြဉ်ခြင်း
သွေးတိုးရောဂါကုသရာတွင်  ကြုံတွေ့ရတတ်သော အခက်အခဲများ
•    အချို့သူများတွင်    သွေးတိုးရောဂါရှိနေသော်လည်း    ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ    သွေးတိုး၏  နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ   (လေဖြတ်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်    ပျက်စီးခြင်းများ)    ဖြစ်ပေါ်လာမှသာ    သွေးတိုးရောဂါရှိမှန်း  သိရှိတတ်ပါသည်။
•    ဆေးမှန်မှန်မသောက်သော    လူနာများတွင်    သွေးပေါင်ချိန်    ထိန်းရခက်ခဲသော   ပြဿနာတွေ့ရှိရပါသည်။
•    သွေးပေါင်ချိန်ထိန်းရန်    ခက်ခဲသောအခြေအနေများ    ရှိတတ်ပါသည်။ (ဥပမာ-   ဆေးမှန်မှန်မသောက်သော   လူနာများ
-    အသက် ၈ဝ အောက် လူနာများတွင် သွေးပေါင်ချိန်  ၁၅၀^၉ဝာာံါ ရှိရန်
-    ဆီးချို၊    ကျောက်ကပ်နှင့်    နှလုံးသွေးကြောရောဂါရှိသောလူနာများတွင်    သွေးပေါင်ချိန်    ၁၃၀^၈ဝာာံါ နှင့်အောက်တွင်ရှိရန်)
•    အချို့သူများတွင် ရည်မှန်းထားသော သွေးပေါင်ချိန်တွင် ထိန်းထားနိုင်ရန်အတွက် သွေးပေါင်ကျဆေးတစ်မျိုးတည်းနှင့် မလုံလောက်ဘဲ ဆေး(၂)မျိုး၊ (၃)မျိုးပေါင်းရခြင်းများ ရှိတတ်ပါသည်။
ကာကွယ်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများ
•    အမျှင်ဓါတ်နှင့်   ဗီတာမင်များပြီး   လတ်ဆတ်သောသစ်သီးဝလံ၊   ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့်   နှံစားသီးနှံ   (ပြောင်း၊   လူး၊   ဆတ်)     များများစားသုံးခြင်း
•    နို့နှင့်ဒိန်ချဉ်များကို    အဆီဓါတ်ထုတ်၍    စားသုံးခြင်း
•    ပြည့်ဝဆီများအစား    ငါးနှင့်သီးနှံများမှရသော    မပြည့်ဝဆီနှင့်     အစားထိုးစားသုံးခြင်း
•    ပဲအမျိုးမျိုး   (ဥပမာ-ကုလားပဲ)၊   အစေ့အဆန်   (ဥပမာ-သီဟိုဋ္ဌ်စေ့)၊   အဆီပေါသောငါးကို   တစ်ပတ်လျှင်   အနည်းဆုံး      နှစ်ကြိမ်စားသုံးခြင်း
•    အငန်ဓါတ်သည်    သွေးပေါင်ချိန်ကို    တက်စေသဖြင့်    အငန်ဓါတ်များသောငါးပိ၊    ငံပြာရည်တို့ကို  ရှောင်ခြင်း
•    အသား^ငါးခြောက်များနှင့် အသင့်စား အစားအစာများကိုရှောင်ခြင်း စသည်တို့ဖြင့် သွေးတိုးရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။
သွေးတိုးရောဂါရှိပါက လိုက်နာရန်အချက်များ
•    ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများမှ    ညွှန်ကြားသော    ဆေးဝါးများကို    ပုံမှန်သောက်ပါ။
•    သွေးကျဆေးများသည်    လူနာတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး    အာနိသင်နှင့်    ဆိုးကျိုးများ    မတူတတ်သဖြင့်  တစ်ဦးချင်း   သက်ဆိုင်ရာကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း နှင့်    တိုင်ပင်စမ်းသပ်ပြီးမှ   ဆေးသောက်ပါ။
•    သွေးပေါင်မှန်မှန် ချိန်ပါ။
•    မဝလွန်း၊    မပိန်လွန်း    သင့်တော်သည့်    ကိုယ်အလေးချိန်ရှိအောင်  ထိန်းသိမ်းပါ။
•    သင့်တော်သည့်    ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုခုကို    နေ့စဉ်နာရီဝက်ခန့်    မှန်မှန်ပြုလုပ်ပါ။
•    ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊     ကွမ်းစားခြင်းကိုဖြတ်ပါ။
•    ငါး၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် အသီးအနှံတို့ကို  များများစားပါ။
•    အရက်အလွန်အကျွံသောက်ခြင်းကို     ရှောင်ကြဉ်ပါ။
သွေးတိုးရောဂါကို အချိန်မီသိရှိပြီး ထိထိရောက်ရောက်ဆေးကုသမှုခံယူပါက သွေးတိုးရောဂါကို အခြေခံပြီးဖြစ်ပေါ်လာမည့် နှလုံးသွေးကြောရောဂါ၊ လေဖြတ်ရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်း၊ မျက်စိအမြင်လွှာပျက်စီးခြင်းတို့ကို အချိန်မီကာကွယ်နိုင်မည် ဖြစ်သကဲ့သို့ သက်တမ်းစေ့နေနိုင်မည်     ဖြစ်ပါသည်။